Η Μπέρμποκ, ο Μπάιντεν και ο Nord Stream 2
Του Γιώργου Στάμτση και Χάρη Δούκα,
Οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης στη Γερμανία έχουν μπει στην τελική ευθεία. Η μάχη μεταξύ Πράσινων και Ελευθέρων Δημοκρατών για το πόστο του Υπουργού Οικονομικών δεν έχει ακόμα κριθεί. Ένα άλλο σημαντικό πόστο όμως, αυτό του Υπουργείου Εξωτερικών, μάλλον θα καταλήξει στην Ανναλένα Μπέρμποκ, συμπρόεδρο των Πρασίνων.
Η Μπέρμποκ πριν μερικές εβδομάδες ζητούσε να τηρηθεί ό,τι προβλέπει το ευρωπαϊκό και γερμανικό νομοθετικό πλαίσιο για τον αγωγό Nord Stream 2. Αλλιώς δεν θα πρέπει να αδειοδοτηθεί ο νέος αγωγός. Την ίδια θέση συμμερίζονται οι Ελεύθεροι Δημοκράτες. Απομένουν μόνο οι Σοσιαλδημοκράτες να στηρίζουν αυτόν τον αγωγό. Έτσι, μετά την αποχώρηση της Μέρκελ από την καγκελαρία και των Χριστιανοδημοκρατών από την κυβέρνηση, το πολιτικό πλαίσιο άλλαξε ριζικά. Σημαίνει άραγε αυτό ότι δεν θα λειτουργήσει ο νέος αγωγός; Αυτό το σενάριο συνεχίζει ακόμα να συγκεντρώνει τις λιγότερες πιθανότητες. Όμως μαζί με τις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Πολωνία, τη Δανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η ρωσική Gazprom θα πρέπει τώρα να ξεπεράσει και την αντίθεση ενός μέρους της νέας γερμανικής κυβέρνησης. Κάτι που δεν ίσχυε τα τελευταία οκτώ χρόνια.
Για αυτό, η ρωσική πλευρά κλιμακώνει την πίεση προς την Ευρώπη. Δεν είναι μόνο η μη αύξηση των εξαγωγών φυσικού αερίου, μέσω της Ουκρανίας. Είναι και η απόπειρα παραβίασης των συνόρων Πολωνίας – Λευκορωσίας, που καθόλου τυχαία συμβαίνει αυτή τη χρονική συγκυρία, όπως εύστοχα επισήμανε ο Τάσος Τέλλογλου. Αυτή η κλιμάκωση οδηγεί και σε μεγάλη αύξηση τιμών που διογκώνει το πρόβλημα της ενεργειακής φτώχειας στις πιο ευάλωτες χώρες, όπως είναι η Ελλάδα.
Για να αυξήσει τη διαπραγματευτική της ικανότητα η Ευρωπαϊκή Ένωση , και τα μέλη της, στην προμήθεια αερίου από τη Ρωσία, δύο πράγματα μπορούν να γίνουν.
Το πρώτο είναι να μειωθεί η ζήτηση στην Ευρώπη. Το 2019, η κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ένωση ήταν 480 bcm. H πρόβλεψη για το 2030 είναι στα 255 bcm, δηλαδή μείωση 45% σε μια δεκαετία. Κι εδώ είναι το κλειδί. Αν μία τέτοια μείωση προχωρήσει, τότε διαμορφώνονται νέες συνθήκες, στις οποίες ο Nord Steam 2 δεν φαίνεται να έχει θέση. Θα επαληθευτούν οι εκτιμήσεις; Για την ώρα μοιάζει δύσκολο. Αν δούμε τι συμβαίνει το 2021, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Ενέργειας, η ζήτηση αερίου βρίσκεται πάνω από τα επίπεδο του 2019 (αντί να μειώνεται).
Το δεύτερο είναι να αυξηθεί η παγκόσμια προσφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Κι εδώ είναι κρίσιμος ο ρόλος των ΗΠΑ. Ο αριθμός των πλατφόρμων εξόρυξης αερίου στη χώρα παραμένει στο μισό σε σχέση με πριν δύο χρόνια. Αυτό έχει μεγάλη επίδραση στην παγκόσμια αγορά LNG, που θα μπορούσε διαφορετικά να ενισχύσει την ανεξαρτησία της Ευρώπης απέναντι στο ρωσικό αέριο. Εάν λοιπόν ο Μπάιντεν επιθυμεί να υποστηρίξει την Ευρώπη, θα πρέπει να πείσει τις αμερικάνικες εταιρείες αερίου να αυξήσουν την παραγωγή τους. Έτσι θα διευκολύνει και το έργο της Μπέρμποκ.
(ΤΑ ΝΕΑ, 18/11/2021)